«همایش بزرگداشت سعدی» به مناسبت روز بزرگداشت این شاعر و به همت رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در اسپانیا با همکاری دانشگاه سالامانکا در محل سالن دانشکده زبان‌شناسی این دانشگاه برگزار شد.

در آیین افتتاح این مراسم پس از خوشامدگویی و اظهار خرسندی پروفسور کارمن فرناندز معاون آموزشی دانشگاه، کلمنته گونزالس مارتین رئیس دانشکده زبان‌شناسی در سخنانی ضمن تشکر از رایزنی فرهنگی برای همکاری در برگزاری این همایش به توضیح غنای فرهنگی ایران پرداخت و افزود: یکی از مفاخر ایرانی سعدی است که خوشبختانه بعضی از آثار او از جمله گلستان به اسپانیایی ترجمه شده است.

وی زبان فارسی را به عنوان زبانی ارزشمند که آثار برجسته جهان به این زبان مطرح شده‌اند دانست و افزود: در خصوص زبان فارسی در دانشگاه سالامانکا باید کارهای بیشتری صورت گیرد چرا که این زبان دارای غنای فوق‌العاده‌ای بوده و با آشنایی با آن می‌توان با بهترین متون در بین زبان‌های مختلف و مطرح جهان آشنا شد.

در ادامه علیرضا اسماعیلی رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در اسپانیا در سخنانی ضمن تشکر از همکاری دانشگاه سالامانکا به بیان نکاتی در خصوص آثار سعدی پرداخت.

او با ارائه توضیحاتی درباره زندگی سعدی و معرفی دو اثر گلستان و بوستان وی یادآور شد: گلستان و بوستان یک دوره کامل از حکمت عملی است چرا که حوزه‌های مختلف مثل علم سیاست، اخلاق و حتی تدبیر منزل را با بهترین و نغزترین عبارات مطرح کرده است.

اسماعیلی در ادامه ضمن معرفی سعدی به عنوان سخنور برجسته‌ای که برای همه اقشار و طبقات و افراد موارد پندآموز داشته است افزود: هیچ‌کس به اندازه سعدی پادشاهان و صاحبان اقتدار را به حسن سیاست و دادگری دعوت نکرده و ضرورت دادگری را روشن نساخته است.

او آموزه‌های سعدی را برای همه افراد و همه طبقات قابل استفاده، کارآمد و موثر ارزیابی و بیان کرد: بزرگانی مثل حافظ، سعدی، مولانا و فردوسی جوهره تمدن و فرهنگ ایران هستند که امید داریم در این همایش کوتاه یک‌روزه استادان و دانشجویان با قسمتی از این فرهنگ و تمدن آشنا شوند.

در ادامه در دو نشست سخنرانان مقاله‌های خود را به شرح ذیل ارائه کردند:

1- دکتر خواکین رودریگز وارگاس با عنوان: طنز در آثار سعدی

2- دکتر مریم حق روستا با عنوان: موارد تعلیمی در آثار سعدی

3- دکتر نازیا بارانی با عنوان: سهراب سپهری: شاعر معاصر و نقاش پارسی / سی و ششمین سالگرد درگذشت وی

4- پروفسور آنتونی گنزالس کاربو با عنوان: خاکستر روشن: سوز پروانه از سعدی تا آلبرت لوین

به‌دلیل همزمانی سالروز درگذشت سهراب سپهری با روز بزرگداشت سعدی، یکی از مقالات همایش به موضوع سهراب سپهری و آثار او اختصاص یافت.

شيخ مصلح الدين سعدي شيرازي بي ترديد بزرگترين شاعري است که بعد از فردوسي آسمان ادب فارسي را با نور خيره کننده اش روشن ساخت و آن روشني با چنان تلألويي همراه بود که هنوز پس از گذشت هفت قرن تمام از تاثير آن کاسته نشده است و اين اثر تا پارسي برجاست همچنان برقرار خواهد ماند.

تاريخ ولادت سعدي به قرينه ي سخن او در گلستان در حدود سال 606 هجري است. وي در آغاز گلستان چنين مي گويد:

« يک شب تأمل ايام گذشته مي کردم و بر عمر تلف کرده تأسف مي خوردم و سنگ سراچه دل را به الماس آب ديده مي سفتم و اين ابيات مناسب حال خود مي گفتم:

در اقصاي عالم بگشتم بسي                          به سر بردم ايام با هر کسي

تمتع به هر گوشه اي يافتم                             ز هر خرمني خوشه اي يافتم

چو پاکان شيراز خاکي نهاد                             نديدم که رحمت بر اين خاک باد

تولاي مردان اين پاک بوم                                برانگيختم خاطر از شام و روم

دريغ آمدم زان همه بوستان                            تهيدست رفتن سوي دوستان

به دل گفتم از مصر قند آورند                            بر دوستان ارمغاني برند

مرا گر تهي بود از قند دست                            سخن هاي شيرين تر از قند هست

نه قندي که مردم به صورت خورند                    که ارباب معني به کاغذ برند»

به تصريح خود شاعر اين ابيات ، مناسب حال او و در تأسف بر عمر از دست رفته و اشاره به پنجاه سالگي وي سروده شده است و چون آنها را با دو بيت زير که هم در مقدمه گلستان من باب ذکر تاريخ تأليف کتاب آمده است:

هر دم از عمر مي رود نفسي                         چون نگه مي کنم نمانده بسي

اي که پنجاه رفت و در خوابي                          مگر اين پنج روز دريابي

خجل آن کس که رفت و کار نساخت                 کوس رحلت زدند و بار نساخت

خواب نوشين بامداد رحيل                             بازدارد پياده را زسبيل...

قياس کنيم ، نتيجه چنين مي شود که در سال656 هجري پنجاه سال يا قريب به اين از عمر سعدي گذشته بود.

سعدي در شيراز در ميان خانداني که از عالمان دين بودند ولادت يافت. دولتشاه مي نويسد که: « گويند پدر شيخ ملازم اتابک بوده » يعني اتابک سعدبن زنگي ، و البته قبول چنين قولي با اشتغال پدر سعدي به علوم شرعيه منافات ندارد. سعدي از دوران کودکي تحت تربيت پدر قرار گرفت و از هدايت و نصيحت او برخوردار گشت ؛ ولي در کودکي يتيم شد و ظاهراً در حضن تربيت نياي مادري خود که بنابر بعضي اقوال مسعود بن مصلح الفارسي پدر قطب الدين شيرازي بوده ، قرار گرفت و مقدمات علوم ادبي و شرعي را در شيراز آموخت و سپس براي اتمام تحصيلات به بغداد رفت. اين سفر که مقدمه ي سفرهاي طولاني ديگر سعدي بود ، گويا در حدود سال 620 هجري اتفاق افتاده است ؛ زيرا وي اشاره اي دارد به زمان خروج خود از فارس در هنگامي که جهان چون موي زنگي در هم آشفته بود.